“หมา” คือสัตว์ที่คนนิยมเลี้ยงมากที่สุดด้วยนิสัยขี้เล่น ขี้อ้อน รู้จักประสา สามารถฝึกและสั่งสอนให้มันทำตามคำสั่งได้ และนอกจากจะเลี้ยงหมาไว้ป็นเพื่อนเล่น แก้เหงา คลายเครียดแล้วนั้น หมาก็ยังสามารถทำประโยชน์ด้วยการเฝ้าบ้าน คอยปกป้องและซื่อสัตย์ต่อเจ้าของมาก

แต่โลกนี้ไม่ได้มีแต่ความสมหวังและความสุขเท่านั้น โลกนี้มันสิ่งที่ตรงกันข้ามคือความผิดหวังและเสียใจ มีการเกิดก็ย่อมมีการตาย อายุของคนเราถือว่ายืนยาวกว่ามาก เพราะอายุของหมา 1 ปี เทียบเท่ากับอายุของคนประมาณ 7 ปี เลยทีเดียว จึงทำให้อายุขัยของหมาไม่ได้ยาวมากนัก เเละร่างกายของมันก็แก่และอ่อนแอลงตามกาลเวลา จนถึงวันที่ต้องมีการจากลากันในที่สุด การตายของหมา เป็นสิ่งที่ไม่มีเจ้าของคนไหนอยากให้เกิดขึ้นเลย แต่แล้วการตายก็คือสิ่งตามธรรมชาติที่ต้องปล่อยเจ้าหมาให้หมดทุกข์และไม่ต้องเจ็บปวดอีกต่อไป เมื่อวันนั้นมาถึงคงจะต้องทำสิ่งที่ดีที่สุดให้แก่มัน คือการนำพาดวงวิญญาณของมันไปสู่สุขติและเกิดใหม่ในภพภูมิที่ดีขึ้นและทำบุญอุทิศส่วนบุญส่วนกุศลและแผ่เมตตาให้มันหมดเวรหมดกรรมเสียในชาตินี้

ร่างไร้วิญญาณของหมาจะถูกเช็ด ล้างทำความสะอาดก่อนการทำพิธีฌาปนกิจ การทำความสะอาดด้วยการเช็ดคราบเลือด คราบน้ำเหลือง และสิ่งสกปรกบนร่างกายให้หมดไปและปลอดเชื้อโรคต่าง ๆ จากนั้นจะถูกตกแต่งสภาพศพให้ดูดีขึ้นด้วยการประดับดอกไม่สวยงามต่าง ๆ และพรมน้ำหอมให้เพื่อให้เจ้าหมาจากไปอย่างงดงามที่สุด และร่างของมันจะถูกเก็บไว้ในโลงเย็นเพื่อทำพิธีกรรมตามขั้นตอน บริเวณโดยรอบโลงศพจะถูกตกแต่งด้วยดอกไม้งามตาและพวงหรีด รวมไปถึงภาพน่ารักของเจ้าหมาแสนรักที่จะตั้งโชว์ภาะเพื่อรำลึกนึกถึงมันครั้งสุดท้ายก่อนอยู่ในความทรงจำ  นอกจากนี้แล้วยังสามารถพาเพื่อน ๆ ของเจ้าหมามางานศพเพื่อบอกลากันเป็นครั้งสุดท้ายก่อนการเผาศพได้อีกด้วย

การจะทำบุญในวันที่มันต้องจากไปแบบไม่หวนกลับ เพื่อให้มันได้บุญมากที่สุดคือการไปทำบุญที่วัดเผาหมา และจะเตรียมพิธีกรรมทางศาสนาอย่างพิธีกรรมฌาปนกิจที่วัดเผาหมา การจะทำพิธีกรรมนี้ให้แก่หมาไม่ใช่ว่าจะสามารถทำให้ได้ทุกวันเพราะบางวัดมีข้อแม้ที่จะยกเว้นการทำพิธีให้กับสัตว์เลี้ยง แต่หาวัดเผาหมาก็ไม่เรื่องที่ยากจนความสามารถไปเพราะในตอนนี้มีวัดเผาหมาจำนวนไม่น้อยเกิดขึ้นมากมาย

ในแต่ละวัดเผาหมาจะจัดทำพิธีกรรมฌาปนกิจด้วยการนิมนต์พระมาสวดบทอภิธรรมศพ เพื่อให้หมาได้รับฟังบทสวดมนต์และให้มันพ้นทุกข์ วัดเผาหมาจะมีการสวดบังสุกลและถวายสังฆทาน เพื่อให้เจ้าของอุทิศส่วนบุญส่วนกุศลให้แก่ดวงวิญญาณของมันได้ไปสู่สุคติและหวังอย่างยิ่งว่ามันจะหลุดพ้นบ่วงกรรมทั้งปวงในชาตินี้ และผลบุญในพิธีฌาปนกิจศพนี้จะทำให้มันได้ไปเกิดใหม่ในภพภูมิที่ดียิ่ง ๆ ขึ้นไป